Có vẻ như ý nghĩa của hai ngày lễ, lễ Các Thánh Nam Nữ và lễ Cầu Hồn (thói quen vẫn gọi thế), đã quá rõ ràng và đơn giản: một lễ mừng chung tất cả mọi vị thánh, nhất là các vị không có ngày kính riêng, và một dịp cầu nguyện cho các linh hồn nơi luyện tội, chưa được lên thiên đàng vui hưởng với các thánh. Mừng cho các vị đã thành công, và hỗ trợ các vị chưa đạt tới đích. Có thể là như thế! Nhưng nếu nhìn từ khía cạnh ơn cứu độ, tôi vẫn thấy có gì đó không ổn lắm, nhất là dựa trên Lời Chúa.
Khái niệm các thánh như chúng ta có ngày nay (beatified, canonized, blessed, saint), tức là các vị được tuyên phong, không có trong thánh kinh, nhất là trong Tân Ước. Phao-lô gọi các tín hữu Co-rin-tô là những người đã được hiến thánh, là dân thánh (1Cr 1, 2-3), cho dầu ngay sau đó, trong cùng lá thư ấy, ngài thẳng thắn vạch ra tất cả các tội lỗi họ phạm, thậm chí cả tà dâm và loạn luân. Nói chung ngài gọi tất cả mọi Ki-tô hữu là thánh và cộng đoàn qui tụ họ là Hội Thánh, bất luận họ đã hoàn thiện hay chưa, chỉ với một điều kiện duy nhất là họ tin đức Ki-tô Giê-su là Cứu Chúa. Trong cuộc khải hoàn thiên quốc được sách Khải Huyền mô tả, ‘một đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ’. Điểm chung nhất của họ là ‘đứng trước Con Chiên’ và ‘đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên’.
Trong nhãn quan đó, Các Thánh Nam Nữ mà chúng ta mừng kính hôm nay đâu phải chỉ là ‘các thánh’ đã được tuyên phong. Chúng ta mừng kính tất cả những ai đã đặt trọn niềm tin vào đức Ki-tô Cứu Chúa; đúng hơn chúng ta đang mừng chính sự bao quát của lòng từ ái Chúa đang tràn ngập nhân loại, một lòng thương xót vô biên đang chủ động len lỏi tới với từng con người. Thánh Gio-an đã tóm lược điều đó cách tài tình: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa – mà thật sự chúng ta là con Thiên Chúa”. Trong ngày lễ này, không phải các vị thánh là trọng tâm, mà Con Chiên – Đức Ki-tô Cứu Độ mới là trọng tâm chúng ta phải qui hướng về để ca ngợi. Phúc cho tất cả những ai đã biết đón lấy ơn cứu độ và lòng thương xót của Thiên Chúa, nhờ tin vào đức Ki-tô Giê-su. Vì đây là mối phúc duy nhất và vĩ đại nhất cho toàn thể nhân loại, cho nên tất cả những gì đưa tới nó, hay đóng góp vào việc tiếp nhận nó, đều được coi là có phước. Tự nó vế thứ nhất của các điều được liệt kê trong bài giảng trên núi không phải là phúc. Chúng không thể mang bất cứ hạnh phúc nào cho con người. Duy đối với Tin Mừng đức Giê-su rao giảng chúng mới được gọi là ‘phúc’ vì là phương thế (qui tắc) đưa con người tới đón nhận tình yêu cống hiến của Thiên Chúa, để ‘giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên’. Lễ Các Thánh Nam Nữ chính là ngày chúng ta ca ngợi lòng thương xót cứu độ Chúa đã thành công đến được với rất nhiều người.
Thế còn ngày lễ Cầu Cho Các Tín hữu đã Qua Đời, hay cầu cho Các Đẳng Linh Hồn nơi Luyện Tội? Nếu lấy ơn cứu độ của Chúa làm trọng tâm thì ngày này chính là để nhìn vào sự đón nhận của từng người chúng ta. Nếu đã mừng lòng từ ái Chúa trải rộng bao la tới hết mọi người và từng người, không trừ một ai, ta càng có lý do để thôi thúc, để mong mỏi mọi người và từng người nhận biết và đón lấy tình yêu thương xót này với tất cả cõi lòng mình. Thực tế lại không được như thế. Ngay cả giữa những người được coi là tốt lành trong chúng ta (kể cả các chức sắc trong Giáo hội), đã mấy người biết ném mình trọn vẹn trong vòng tay nhân ái của Cha? Chúa không đòi chúng ta phải hoàn toàn sạch mọi tội… để vào thiên quốc (như nhiều người vẫn nghĩ); điều duy nhất ngài mong đợi là hãy hết lòng đón nhận ơn tha thứ vô điều kiện của ngài (trường hợp tên cướp cùng bị đóng đinh với). Ấy vậy mà mấy người trong chúng ta đã biết làm điều này. Ta vẫn hay mơ ước được sạch tội hơn là đón lấy tình thương hài hà của Chúa. Ta vẫn nghĩ là luyện tội là nơi các ‘tín hữu’ đã qua đời chờ được thanh luyện hơn là khao khát lòng thương xót vô hạn của Chúa. Đền tội hay đón nhận cách triệt để ơn cứu độ, điều nào quan trọng hơn?
Lạy Chúa, con tin vào sức mạnh của tình yêu thương xót Chúa qua việc mừng kính các thánh. Con ca ngợi Con Chiên sát tế đã là mở ấn niêm phong để mọi người có thể tới giặt và tẩy áo mình. Con cậy trông lòng từ ái Chúa sẽ mạnh hơn cả sự cứng cỏi của con và của nhiều tín hữu đã qua đời. Amen
Tác giả bài viết: của Lm Gioan Nguyễn Văn Ty SDB
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét